دو سروده از نیکلای گامیلف Two poems by Nikolay Gumilev

 

 دو سروده از نیکلای گامیلف

Nikolay Gumilev

برای بنفشه فریس آبادی

با صدای یوگنی یوتوشنکو Yevgeny Yevtushenko در اینجا

ّ

http://web.mmlc.northwestern.edu/~mdenner/Demo/audiofiles/New%20Audio/giraffe.mp3

 زرافه

امروز، نگاهت را به ویژه پراندوه می بینم

    بازوان بس باریکت زانوانت  را به برگرفته

بشنو از آن دورهای دور، از کنار دریای چاد

زرافه ای  خموش و سرگردان را

با همه ی شکوه آشاوان  و فرخندگیش

   در زیبنده  نگاره ای شگفت بر پوستش

که ماهتاب را به چالش کشیده ست

در جهش و ستیزه اش با آبهای  پر تلاطم دریا

از دورها    به بادبانهای رنگین زورقی مانندست

و گامهای هموارش بسان پرواز شادمانه ی پرنده ایست

میدانم که زمین گواه چشم اندازهایی شگرف خواهد بود

    آنگاه که  او   به غروب پنهان خواهدشد  در غاری از مرمر 

 از سرزمینهای رازآمیز  بسی داستانها  شنیده ام

از دوشیزه ای سیاه ، و شیدایی امیری جوان

  اما تو بس دراز به دم کشیده ای این  هوای مه گرفته ی سنگین را

   که دیگر نمی خواهی باورکرد به هیچ چیز مگر باران 

     و برایت از باغی گرمسیری خواهم گفت

  .. از نخل های  باریک و عطر باور نکردنی  گیاهان چاشنی

  آیا گریه می کنی؟ گوش کن... به دورها ؛ به کناره ی دریای چاد

  زرافه  ای خموش سرگردانست

Giraffe

Today, I see, your gaze is especially forlorn

And your strikingly delicate arms, hugging your knees,

hearken: far, far away on the Lake of Chad

 Wanders an untroubled giraffe.

He is blessed with harmonious grace and serenity,

And his hide adorned with an enigmatic design

Which the moonlight alone, walloping and heaving

 On the wide wet of the lake, dares to rival.

    

From afar he resembles the colored sails of a ship,

And his gait is smooth as the joyful flight of a bird.

I know that the earth will witness many wonders,

 When, at sunset, he hides in a marble grotto.

I could tell merry tales of mysterious lands

Of a black maiden, a young chief's passion,

But you have too long inhaled the heavy mist,

 You will believe in nothing but the rain.

    

And how can I tell you about a tropical garden,

lithesome palms, the scent of inconceivable herbs...

Are you crying?  Listen...Far off on the Lake of Chad

 Wanders an untroubled giraffe.



Жираф

Сегодня, я вижу, особенно грустен твой взгляд,

И руки особенно тонки, колени обняв.

Послушай: далёко, далёко на озере Чад

 Изысканный бродит жираф.

Ему грациозная стройность и нега дана,

И шкуру его украшает волшебный узор,

С которым равняться осмелиться только Луна,

 Дробясь и качаясь на влаге широких озёр.

    

Вдали он подобен цветным парусам корабля,

И бег его плавен, как радостный птичий полёт.

Я знаю, что много чудесного видит земля,

 Когда на закате он прячется в мраморный грот.

Я знаю весёлые сказки таинственных стран

Про чёрную деву, про страсть молодого вождя,

Но ты слишком долго вдыхала тяжёлый туман,

 Ты верить не хочешь во что-нибудь, кроме дождя.

    

И как я тебе расскажу про тропический сад,

Про стройный пальмы, про запах немыслимых трав...

Ты плачешь? Послушай... далёко, на озере Чад

 Изысканный бродит жираф.

 

------------------------------------------------------------------------------------------

http://web.mmlc.northwestern.edu/~mdenner/Demo/audiofiles/New%20Audio/tramvai.mp3

قطار خیابانی گمشده

در خیابانی ناشناس گام بر میداشتم 

که ناگهان شنیدم کلاغی خاکستری شیون کرد

و آوای لوتی را و غرش تندری را  از دورادور

و در برابرم قطاری خیابانی به پروازبود

هنوز برمن چون رازی  ناگشوده ست

 که چگونه بر  پارکاب اش  جهیدم 

و چگونه در روشنایی روز

 آن رد پای  آتشین را بجا  گذاشت. 

گریخت همچون کولاکی سیاه و بالدار

گم گشت در سیاه چال زمان...

 راننده! نگهدار

نگهدار قطار را ! درهم اینک  

 

بس دیر بود  که قطار در هم آنک  به خمی در راه  پیچیده بود 

ما میانه ی نخلزاران را شکافتیم

و   بر پهنه ی رودهای  نوا و نیل و سن 

از سه پل چون توفانی در گذشتیم

و چون از سوی  پنجره ی پروملکنوف ردشدیم

او  نگاهی پرسشگر به ما افکند

و البته، او همان گدای پیری نیز بود

که پارسال در بیروت در گذشته بود.

 

کجاهستم ؟ چنین خسته و چنین آشفته 

و   دلم   تپید به پاسخ که

"آیا ایستگاهی را می بینی  که بتوانی از آنجا

بلیتی برای هندوستان روح خریداری کنی؟"

نبشته ای ... با واژه های آغشته به خون

می خواند: "زلنایا" می دانم که دراینجا

به جای کلمها و شلغم ها

 سرهای بریده را می فروشند.

در پیراهنی سرخ و چهره ای  پوشیده مانند پستان گاو

جلاد سر مرا نیز می برد

  تا که می افتد در میان دیگر سرها

در  ته ته جعبه ای لیز

     و در پس کوچه ای با نرده های چوبین

و خانه ای با سه پنجره و چمنزاری خاکستری

   نگهدار! راننده

قطار را نگهدار در هم اینک

ماشای کوچک من تو اینجا  می زیستی و آواز می خواندی

تو برای من قالی  نامزدیمان را بافتی 

اینک کجا شدند آوای تو و پیکرت

آیا می شود که تو مرده باشی؟

چگونه تو گریستی در تالار پذیرایی

هنگامیکه من  در کلاه گیس سپید خویش

داشتم خود را به امپراتریس می شناساندم

 و از ان پس هرگز دیگر ندیدمت

  اینک درمی یابم : آزادی ما 

 تنها بازتابی از روشنایی ست

مردمان و سایه ها در ایوان سرا می ایستند

در باغ  زیست شناسی ستارگان

 و همین که آن نسیم شیرین آشنا وزید

 دست سواری پوشیده در دستکشی آهنین 

و   سم های  اسبهای او

 بسوی من پر خواهند کشید بر فراز پل

آن انگاره ی راستین استوار ارتدکسی

نقش اسحق که بر اسمان کنده شده ست

در آنجا من برای تندرستی میشای کوچکم نیایش می کنم 

و از برای خود به سوگواری خواهم نشست

و در دل من برای همیشه تیرگی می گسترد

  چه دشوارست دم زدن و چه دردناکست زیستن 

میشای کوچکم هرگز به رویاهم نمی دیدم 

که چنین عشق و حسرت ممکن باشد

The Lost Tram

 I was walking down a quaint street

And unwittingly heard a  gray raven's cry,

And the sound of a lute, and distant thunder,-

In front of me a tram was flying.

How I jumped onto its deck,

Was a mystery to me,

How in daylight it left behind

In the air,  a fiery trace.

It dashed out like a dark, winged storm,

And was lost in the abyss of time...

Tram-driver, stop,

Stop the tram now.

Too late. We had already turned the corner,

We glided through a grove of palm trees,

Over the Neva, the Nile, the Seine

We thundered across three bridges.

And slipping by the window frame,

 Promelknuv threw an inquisitive glance after us

The very same old beggar, of course,

Who had died in Beirut a year ago.

Where am I? So languid and  anguished

My heart beats in response:

"Do you see the station where you can buy

A ticket to the India of the soul?"

A sign ...  in letters suffused with blood

Reads: "Zelennaya,"-I know that here

Instead of cabbages and rutabagas

the severed heads are for sale.

In a red shirt, with a face like an udder,

The executioner cuts my head off, too,

It lies together with the others

Here, in a slippery box, at the very bottom.

And in an  alleyway, a wooden fence,

A house with three windows and a gray lawn ...

Stop, driver,

Stop the car now!

My little Masha, you lived here and sang,

You wove me, your betrothed, a carpet,

Where are your voice and body now,

Could it be that you are dead?

How you lamented in your front parlor,

While I, in a powdered wig,

Went to introduce myself to the Empress

Never to see you again.

Now I understand: our freedom

Is but a reflection of light

People and shadows stand at the entrance

To a zoological park of planets.

And  once a  familiar, sweet wind blows,

A horseman's hand in an iron glove

And two hooves of his horse

Fly at me over the bridge.

That faithful stronghold of Orthodoxy,

Isaac's, is etched upon the sky,

There I will hold a service for my little Masha's health

And a memorial service for myself.

And my heart goes on forever in gloom,

It is hard to breathe and painful to live...

My little Masha, I never would have dreamed

That such love and longing were possible.

Заблудившийся трамвай

Шёл я по улице незнакомой

И вдруг услышал вороний грай,

И звоны лютни, и дальние громы,

Передо мною летел трамвай.

Как я вскочил на его подножку,

Было загадкою для меня,

В воздухе огненную дорожку

Он оставлял и при свете дня.

Мчался он бурей тёмной, крылатой,

Он заблудился в бездне времён...

Остановите, вагоновожатый,

Остановите сейчас вагон!

Поздно. Уж мы обогнули стену,

Мы проскочили сквозь рощу пальм,

Через Неву, через Нил и Сену

Мы прогремели по трём мостам.

И, промелькнув у оконной рамы,

Бросил нам вслед пытливый взгляд

Нищий старик,- конечно, тот самый,

Что умер в Бейруте год назад.

Где я? Так томно и так тревожно

Сердце моё стучит в ответ:

"Видишь вокзал, на котором можно

В Индию Духа купить билет?"

Вывеска... кровью налитые буквы

Гласят: "Зеленная",- знаю, тут

Вместо капусты и вместо брюквы

Мёртвые головы продают.

В красной рубашке с лицом, как вымя,

Голову срезал палач и мне,

Она лежала вместе с другими

Здесь в ящике скользком, на самом дне.

А в переулке забор дощатый,

Дом в три окна и серый газон...

Остановите, вагоновожатый,

Остановите сейчас вагон!

Машенька, ты здесь жила и пела,

Мне, жениху, ковёр ткала,

Где же теперь твой голос и тело,

Может ли быть, что ты умерла?

Как ты стонала в своей светлице,

Я же с напудренною косой

Шёл представляться Императрице

И не увиделся вновь с тобой.

Понял теперь я: наша свобода

Только оттуда бьющий свет,

Люди и тени стоят у входа

В зоологический сад планет.

И сразу ветер знакомый и сладкий

И за мостом летит на меня,

Всадника длань в железной перчатке

И два копыта его коня.

Верной твердынею православья

Врезан Исакий в вышине,

Там отслужу молебен о здравьи

Машеньки и панихиду по мне.

И всё ж навеки сердце угрюмо,

И трудно дышать, и больно жить...

Машенька, я никогда не думал,

Что можно так любить и грустить!